De tuin als inspiratie
Het afgelopen jaar bezocht ik in de Royal Academy of Arts in London de tentoonstelling getiteld “Painting the Modern Garden: Monet to Matisse”. Geïnspireerd door het zien van deze prachtige expositie, waar ik voor het eerst oog in oog stond met een aantal van de serie monumentale waterlelieschilderijen van Monet, spoedde ik mij huiswaarts om aan mijn eigen tuinschilderij te beginnen.
Motief
Het motief is een zonovergoten bloementuin waarvan de kleurenpracht en het heldere licht je het gevoel geven van een windstille hete zomerdag in een tuin ergens in Zuid-Frankrijk. Het paadje nodigt je als het ware uit om deze oase van rust, waar je alleen het zoemen van de insecten hoort en de geuren van de bloemen ruikt, binnen te wandelen. De bloemen op zich zijn niet definieerbaar, behalve dan de hortensia’s op de voorgrond. De suggestie van het felle zonlicht wordt verkregen door de donkere schaduw op de voorgrond (dit suggereert bomen of bosjes, die buiten beeld vallen) te laten contrasteren met het witte licht op het paadje, de bloemen en de gele muren van het huis. De helderheid van de atmosfeer kun je aflezen aan het scherpe silhouet van de zwartgroene cipres tegen de lichtblauw turquoise wolkenlucht en de lila bergen in de achtergrond.
De horizon (het standpunt van de beschouwer) heb ik expres hoog gekozen. Op deze manier kijk je bovenop het paadje, de bosjes, bloemen en het huis. He kan ook zijn dat je tegen een heuvel aankijkt. De elementen in het landschap zijn als het ware gestapeld. Het geeft mij de mogelijkheid meer te laten zien. Een lage horizon zou het huis grotendeels aan het oog onttrekken. Deze stapeling van de veelal platte vormen gevuld met kleurige textuur geeft het doek een enigszins plat en decoratief karakter. Een abstractie of vereenvoudiging van de werkelijkheid zou je kunnen zeggen.
Proces
Na een eerste schets met pen op papier en de eerste opzet met de kwast op doek (zie afbeeldingen hierboven), allebei linkshandig, heb ik de opeenvolgende kleurlagen met acrylverf en in een later stadium met olieverf (rechtshandig) aangebracht. In de bloemen pas ik dynamische streken toe in diverse richtingen, zodat er vitaliteit en groeikracht uit spreekt. De onderliggende kleurlagen blijven vaak zichtbaar en zorgen niet alleen voor een vibratie van de kleuren, maar ook voor een schilderij dat “ademt”. De grove textuur van de aangebrachte verflagen geeft het doek een extra charme en dimensie (zie afbeelding hieronder van een detail van het pad). Als contrast streef ik in de muren van het huis naar een meer vlakke verfbehandeling. De compositie van het schilderij is mooi uitgebalanceerd door de verdeling in verticalen: paadje, muren en cipres en horizontalen: traptreden, dak van het huis, bossen, bergen en lucht.
